H λίμνη Tριχωνίδα βρίσκεται στην καρδιά του Aιτωλικού Πεδίου και είναι η μεγαλύτερη, η γραφικότερη και η πιο άγνωστη της Eλλάδας. Έχει επιφάνεια 98,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέγιστο μήκος 19 χιλιόμετρα και μέγιστο βάθος 58 μέτρα και όγκο 3.000.000 κυβ.μ. νερού περίπου. Bρίσκεται σε κρυπτοβύθισμα, αφού το βαθύτερο τμήμα της λιμναίας λεκάνης της βρίσκεται κάτω από τη μέση στάθμη της επιφάνειας της θάλασσας. H περιοχή από την οποία συλλέγει τα νερά της έχει έκταση 215 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
H Tριχωνίδα έχει πολύ μεγάλη οικολογική σημασία, όπως φαίνεται από τα διάφορα είδη φυτών και ζώων που συναντώνται σ’ αυτήν. Για το λόγο αυτό, η λίμνη έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας Natura 2000.
- H περιοχή φιλοξενεί αξιοσημείωτο αριθμό τρωτών ή απειλούμενων φυτικών ή ζωικών ειδών ή υποειδών.
- H ποιότητα και οι ιδιαιτερότητες της χλωρίδας και πανίδας της περιοχής την καθιστούν ιδιαίτερης σημασίας στη διατήρηση της γενετικής και οικολογικής ποικιλότητας.
- Mπορεί να θεωρηθεί εξέχουσης σημασίας για επιστημονική έρευνα και εκπαίδευση.
- Προσφέρεται για την προώθηση της γνώσης και της εκτίμησης του κοινού για τους υγρότοπους.
- H ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
- H περιοχή είναι απ’ τις σημαντικότερες της Eλλάδας, για την φυσική αλλά και για την πολιτιστική κληρονομιά μας
Χλωρίδα
Η χλωρίδα της περιοχής είναι πολύ σημαντική και περιλαμβάνει πολλά ενδιαφέροντα είδη. Στη βορειοανατολική πλευρά της Τριχωνίδας, φύεται το σπάνιο ενδημικό Centaurea aetolica. Εδώ φύονται επίσης η Malcolmia graeca και η Centaurea solstilialis, και η Centaurea cyaneus . Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης τα σπάνια υδρόβια φυτά όπως η Cladium mariscus, η Salvinia natans και η Azolla filiculoides.
Από τον Μάρτη ως τον Σεπτέμβρη – Οκτώβρη, στα υγρολίβαδα, στα γύρω δάση, στα φρύγανα, στη μακία, στους ελαιώνες, φυτρώνουν πλήθος σπάνιες ορχιδέες, όπως η: Ophrys apifera, Ophrys lutea, Ophrys oestrifera, Ophrys apifera, Ophrys speculum, Limodorum abortivum, Anacamptis pyramidalis, Barlia robertiana, Orchis italica, Orchis laxiflora, Orchis mascula, Orchis palustris κ.ά. Κοντά στο νερό φυτρώνουν οι όμορφες κίτρινες ίριδες των βάλτων (Iris pseudacorus), ενώ στα γύρω λιβάδια μπορεί να συναντήσει κανείς ίριδες (Iris cretica, Iris germanica), γλαδιόλες (Gladiollus illyricus) και ανεμώνες με κόκκινα, μωβ ή λευκά χρώματα (Anemone coronaria, Anemone pavonina). Σε σκιερές τοποθεσίες συνήθως κάτω από μεγάλα δέντρα ή θάμνους φυτρώνουν τα όμορφα κυκλάμινα (Cyclamen graecum και Cyclamen hederifolium).
Γαστερόποδα και Δίθυρα μαλάκια
Σύμφωνα με τους Albrecht et al. (2009), στη λίμνη Τριχωνίδα υπάρχουν συνολικά 33 είδη (24 γαστερόποδα και 9 δίθυρα). Φιλοξενεί δηλαδή το 24% του συνόλου των ειδών γαστερόποδων και δίθυρων μαλακίων του γλυκού νερού της χώρας μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι εντοπίζονται ενδημικά είδη της λίμνης Τριχωνίδας, δηλαδή είδη που ζουν μόνο στη λίμνη και πουθενά αλλού στον κόσμο. Μερικά από αυτά είναι: Trichonia trichonica, Pseudoislamia balcanica, Islamia trichoniana, Pseudobithynia falniowskii, Pseudobithynia trichonis, Pseudobithynia panetolis, Dianella thiesseana, Valvata klemmi.
Οι περισσότερες πεταλούδες (Λεπιδόπτερα), εμφανίζονται συνήθως την άνοιξη. Στα ακαλλιέργητα χωράφια και τα λιβάδια γύρω από τις λίμνες, συναντάμε μεγάλους πληθυσμούς σημαντικών ειδών. Μερικές από αυτές είναι οι εξής: Iphiclides podalirius, Papilio machaon, Pieris brassicae, Pieris rapae, Colias crocea, Aporia crataegi, Vanessa cardui, Polygonia egea, Vanessa atalanta, Hipparchia semele, Euplagia quadripunctaria, Danaus chrysippus. Στην περιοχή των λιμνών υπάρχουν επίσης αρκετές νυχτοπεταλούδες όπως η Acherontia atropos, Theretra alecto, Saturnia pyri κ.ά.
Ψάρια
Η λίμνη Τριχωνίδα είναι μία από τις πιο σημαντικές της χώρας σε ό,τι αφορά στα ψάρια του γλυκού νερού, καθώς στα νερά της υπάρχουν είδη ψαριών που είναι ενδημικά της δυτικής Ελλάδας και πιο συγκεκριμένα της Αιτωλοακαρνανίας. Σύμφωνα με τους Economou et al. (1994), η ιχθυοπανίδα της λίμνης αποτελείται από 20 είδη . Από αυτά, τα 12 είναι ενδημικά της χώρας μας: η τσερούκλα (Scardinius acarnanicus), το γλανίδι (Silurus aristotelis), η δρομίτσα (Leucos panosi), η γουρνάρα (Tropidophoxinellus hellenicus), το στροσίδι (Luciobarbus albanicus), η τριχωβελονίτσα (Cobitis trichonica), η τριχωνοσαλιάρα (Salaria economidisi) ο νανογωβιός (Economidichthys trichonis), ο λουρογωβιός (Economidichthys pygmaeus), ο χαμοσούρτης (Barbus peloponnesius), η ντάσκα (Pelasgus stymphalicus) και η λιάρα (Telestes pleurobipunctatus). Από τα παραπάνω είδη, τρία είναι ενδημικά της Αιτωλοακαρνανίας (τσερούκλα, γλανίδι, τριχωβελονίτσα) και δύο της Τριχωνίδας (νανογωβιός, τριχωνοσαλιάρα). Άλλα είδη ψαριών που βρίσκονται στη λίμνη είναι: το τυλινάρι (Squalius peloponensis), το γλήνι (Tinca tinca), ο κυπρίνος (Cyprinus carpio), η πεταλούδα (Carassius gibelio), το χέλι (Anguilla anguilla), ο γωβιός (Knipowitschia sp.) , η αθερίνα (Atherina boyeri) και το κουνουπόψαρο (Gambusia holbrooki). Από εμπλουτισμούς που έχουν πραγματοποιηθεί κατά το παρελθόν, μπορούν να εντοπιστούν ο γουλιανός (Silurus glanis), καθώς επίσης και είδη της οικογένειας Mugilidae με βασικό εκπρόσωπο τον κέφαλο (Mugil cephalus).
Η περιοχή είναι πλούσια σε αμφίβια και ερπετά. Εδώ υπάρχουν ο δενδροβάτραχος (Hyla arborea) και άλλα είδη βατράχων όπως ο ελληνικός βάτραχος (Rana graeca), ο λιμνοβάτραχος (Rana ridibunda), ο δαλματοβάτραχος (Rana dalmatina) και ο νεροβάτραχος (Rana epeirotica). Επίσης υπάρχουν ο φρύνος ή μπράσκα (Bufo bufo), ο πρασινόφρυνος (Bufotes viridis) και η βομβίνη (Bombina variegata).
Από τα ερπετά, εδώ έχουν βρει ιδανικούς βιότοπους για διατροφή και αναπαραγωγή, οι δύο νεροχελώνες (Emys arbicularis και Mauremys caspica) όπως και το νερόφιδο (Natrix natrix) και το λιμνόφιδο (Natrix tesselata). Άλλα ερπετά που υπάρχουν στην περιοχή είναι οι χερσοχελώνες (Testudo hermanni και Testudo marginata). Τα είδη φιδιών (εκτός από τα νερόφιδα) που υπάρχουν στην περιοχή είναι η οχιά (Vipera ammodytes), ο σαπίτης (Malpolon insipnitus), η σαΐτα (Platyceps najadum), το γιατρόφιδο (Zamenis longissimus), ο λαφιάτης (Elaphe quatorlineata) και ο τυφλίνος (Xerotyphlops vermicularis).
Στην περιοχή υπάρχει επίσης σημαντικός αριθμός από σαύρες, όπως: η πρασινόσαυρα (Lacerta viridis), η τρανόσαυρα (Lacerta trilineata), η τοιχόσαυρα (Podarcis muralis), η βαλκανόσαυρα (Podarcis tauricus), το κονάκι (Anguis fragilis), ο τυφλίτης (Pseudopus apodus), η σαύρα του Ιονίου (Algyroides nigropunctatus), ο αβλέφαρος (Ablepharus kitaibelii) και ο κυρτοδάκτυλος (Mediodactylus kotschyi).
Η μεγάλη ποικιλία της βλάστησης και των οικοσυστημάτων δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για πλούσια και μοναδική ορνιθοπανίδα. Η λίμνη βρίσκεται στον κατάλογο των περιοχών Natura 2000, αλλά δυστυχώς δεν έχει ενταχθεί στους υγροτόπους Διεθνούς Σημασίας Ramsar, παρ’ όλο που έχει όλα τα κριτήρια γι’ αυτό.
Τα οικοσυστήματα της λίμνης παρουσιάζουν σημαντικό ενδιαφέρον γιατί φιλοξενούν ορισμένα από τα πιο σπάνια είδη στα αντίστοιχα συστήματα. Παρά τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζουν μεγάλη ορνιθολογική σημασία, γιατί αποτελούν σημαντικό χώρο διαχείμανσης για μεγάλους πληθυσμούς υδρόβιων πουλιών. Επίσης είναι σημαντικοί σταθμοί κατά τη διάρκεια της αποδημίας, και χώρος φωλιάσματος για σπάνια υδρόβια και αρπακτικά πουλιά. Πολλά απ’ αυτά ανήκουν στα απειλούμενα και αυστηρά προστατευόμενα από την κοινοτική και ελληνική νομοθεσία.
Η υψηλή περιεκτικότητα της λίμνης σε μικρά ψάρια και άλλα υδρόβια σπονδυλωτά και ασπόνδυλα, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη συγκέντρωση τον χειμώνα αξιόλογου αριθμού από σκουφοβουτηχτάρια (Podiceps cristatus), μαυροβούτια (Podiceps nigricolis), και κορμοράνους (Phalacrocorax carbo). Κατά τη διάρκεια του χειμώνα μαζεύονται επίσης σημαντικοί αριθμοί παπιών που ανήκουν στα είδη σφυριχτάρι (Anas penelope), κιρκίρι (Anas crecca), πρασινοκέφαλη (Anas platyrynchos), γκισάρι (Aythya ferina), σουβλόπαπια (Anas acuta), φλυαρόπαπια (Anas strepera), βαλτόπαπια (Aythya nyroca), ροπαλόπαπια (Netta rufina), σαρσέλα (Anas querquedula), και η τσικνόπαπια (Aythya fuligula).
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα απαντώνται επίσης μεγάλοι πληθυσμοί από φαλαρίδες (Fulica atra), ενώ επίσης την ίδια εποχή αλλά και μετά την αναπαραγωγική τους περίοδο, κάνουν την εμφάνισή τους οι Αργυροπελεκάνοι (Pelecanus crispus), ένα από τα πιο σπάνια πουλιά του κόσμου.
Γύρω από τη λίμνη, φωλιάζουν οι σπάνιοι ερωδιοί: νυχτοκόρακας (Nycticorax nycticorax), πορφυροτσικνιάς (Ardea purpurea), σταχτοτσικνιάς (Ardea cinerea), κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides), λευκοτσικνιάς (Egretta garzetta) και το τσικνάκι (Botaurus minutus). Στην περιοχή παρατηρείται κατά τη διάρκεια του χειμώνα ο σπάνιος αργυροτσικνιάς (Ardea alba), καθώς επίσης και ο Γελαδάρης (Bubulcus ibis), ενώ κατά τη διάρκεια των αποδημιών στην περιοχή παρατηρείται η χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus), αλλά και η χουλιαρομύτα (Platalea leucorodia).
Η παρουσία σπάνιων αρπακτικών στην περιοχή της λίμνης και στα γύρω βουνά υποδηλώνει οικοσυστήματα ακόμη πλούσια σε ζωή και ισορροπημένα. Φωλιάζουν εδώ, μέσα στις καλαμιές ο καλαμόκιρκος (Circus aeruginosus). Στα γύρω βουνά που είναι σκεπασμένα με μακία (θαμνότοποι) φωλιάζουν πολλά αρπακτικά, όπως ο φιδαετός (Circaetus gallicus), η ποντικοβαρβακίνα (Buteo buteo), ο πετρίτης (Falco peregrinus), το βραχοκιρκίνεζο (Falco tinnunculus), το διπλοσάινο (Accipiter gentilis), το ξεφτέρι (Accipiter nisus), το δενδρογέρακο (Falco subbureo), ο σφηκιάρης (Pernis apivorus), το χρυσογέρακο (Falco biarmicus), ο χρυσαετός (Aquila chrysaetos), ο κραυγαετός (Aquila pomarina). Τα νυχτόβια αρπακτικά μπούφος (Bubo bubo), η τυτώ (Tyto alba), ο γκιώνης (Otus scops) και η κουκουβάγια (Athene noctua). Κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα επισκέπτονται την περιοχή οι ψαραετοί (Pandion haliaetus), οι ψαλιδιάρηδες (Milvus milvus), οι τσίφτηδες (Milvus migrans) και ο βαλτόκιρκος (Circus cyaneus). Σήμερα, υπάρχει στην περιοχή μια μικρή αποικία από όρνια (Gyps fulvus). Κατά τη διάρκεια επίσης του χειμώνα, κάνει την εμφάνισή του και ο σπάνιος μαυρόγυπας (Aegypius monachus).
Η λίμνη, θα έλεγε κανείς, ότι είναι το βασίλειο της Αλκυόνης (Alcedo atthis). Γύρω από τη λίμνη, γεννάν επίσης τα αυγά τους, ο ποταμοσφυριχτής (Charadrius dubius). Στα λιβάδια, τρέφονται το χειμώνα οι καλημάνες (Vanellus vanellus). Στους καλαμιώνες φωλιάζουν επίσης σε καλούς αριθμούς διάφορα είδη από ποταμίδες (Acrocephalus sp.). Στους θαμνότοπους, γύρω από τις λίμνες συναντάμε επίσης ένα μεγάλο αριθμό από στρουθιόμορφα, όπως η ασπροκωλίνα (Oenanthe hispanica), ο γαλαζοκότσυφας (Monticola solitarius), ο βραχοτσοπανάκος (Sitta neumayer), η κάργια (Corvus monedula), οι τσιροβάκοι (Sylvia sp.) και οι παπαδίτσες (Parus sp.). Επίσης, γύρω από τη λίμνη φωλιάζουν και οι υφάντρες (Remiz pendulinus). Γύρω από τη λίμνη φωλιάζουν επίσης και οι λευκοπελαργοί.
Η βίδρα (Lutra lutra) που απειλείται με εξαφάνιση σε όλη την Ευρώπη, βρίσκει ασφαλές καταφύγιο και καλές συνθήκες διατροφής στις λίμνες Τριχωνίδα και Λυσιμαχία. Στην περιοχή βρίσκεται επίσης το τσακάλι (Canis aureus), ένα θηλαστικό αρκετά γνωστό που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στο χείλος της εξαφάνισης.
Άλλα θηλαστικά στην περιοχή είναι η αγριόγατα (Felix silvestris), ο σκίουρος (Sciurus vulgaris), ο ασβός (Meles meles), το αγριογούρουνο (Sus scrofa), ο λύκος (Canis lupus), ένα είδος που εμφανίζεται σπάνια στη περιοχή των λιμνών. Άλλα είδη είναι η αλεπού (Vulpes vulpes), το πετροκούναβο (Martes foina), η νυφίτσα (Mustela nivalis), το βρωμοκούναβο (Mustela putorius) ο σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor), ο λαγός (Lepus europaeus). Τα τελευταία χρόνια, έχει κάνει την εμφάνισή του το αλλόχθονο θηλαστικό μυοκάστορας (Myocastor coypus). Γύρω από τη λίμνη βρίσκουν επίσης καταφύγιο, σημαντικά είδη μικροθηλαστικών και νυχτερίδων (Χειρόπτερα).
ΕΡΓΑ ΑΝΤΛΗΣΙΟΤΑΜΙΕΥΣΗΣ
Το τελευταίο καιρό έχουμε έρθει αντιμέτωποι με ανακοινώσεις ιδιωτικών εταιρειών, οι οποίες δηλώνουν την πρόθεσή τους για τη μετατροπή της λίμνης σε «ενεργειακό κέντρο», με την κατασκευή μονάδων αντλησιοταμίευσης. Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή η πρόταση της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής, η οποία χωροθετείται στην περιοχή του Θέρμου, ανάμεσα στα χωριά Πετροχώρι και Σιταράλωνα, ενώ σειρά έχουν και άλλες προτάσεις οι οποίες όμως βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.
Μια τέτοια τροπή στην ανάπτυξη της λίμνης Τριχωνίδας, θα αποτελέσει εφαλτήριο για την γενικότερη υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, με κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις. Πιο συγκεκριμένα:
- Αλλαγές της στάθμης των υδάτων της λίμνης. Οι εργασίες άντλησης και αποθήκευσης μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές διακυμάνσεις στα επίπεδα του νερού.
- Διάβρωση της ακτογραμμής. Οι γρήγορες αλλαγές στα επίπεδα του νερού μπορεί να οδηγήσουν σε διάβρωση της ακτογραμμής, επηρεάζοντας τα χερσαία οικοσυστήματα και δυνητικά αυξάνοντας την ιζηματοποίηση στη λίμνη.
- Υποβάθμιση της ποιότητας του νερού π.χ. αλλαγές στη θερμοκρασία, ανακατανομή θρεπτικών συστατικών, ρύπανση
- Αρνητικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα: α) Διαταραχή υδρόβιων ειδών. Τα ψάρια και άλλοι υδρόβιοι οργανισμοί μπορεί να επηρεαστούν από αλλαγές στη ροή του νερού, τη θερμοκρασία και τη διαθεσιμότητα των ενδιαιτημάτων. β) Απώλεια οικοτόπων: Η διακύμανση της στάθμης του νερού και η διάβρωση της ακτογραμμής μπορούν να καταστρέψουν τους οικοτόπους τόσο για τα υδρόβια όσο και για τα χερσαία είδη.
- Μεταφορά και εναπόθεση ιζημάτων: Κατά τη διάρκεια λειτουργίας της μονάδας αντλησιοταμίευσης, η μεταφορά και απελευθέρωση των υδάτων μπορεί να διαταράξει τα στρώματα ιζήματος, επηρεάζοντας τους βενθικούς οργανισμούς (δες Γαστερόποδα και Δίθυρα μαλάκια) και δυνητικά απελευθερώνοντας παγιδευμένους ρύπους.
- Γεωλογικές επιπτώσεις: Προβλήματα κατολισθήσεων και σεισμών.
- Κλιματική αλλαγή: Αλλαγή του μικροκλίματος της περιοχής – αυξημένη ευπάθεια: Το οικοσύστημα μπορεί να γίνει πιο ευάλωτο στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως αυξημένες θερμοκρασίες και αλλοιωμένα πρότυπα βροχοπτώσεων
- Κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις: Οι αλλαγές στο οικοσύστημα θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη τοπική αλιεία, τη γεωργία και τον τουρισμό, που εξαρτώνται από την υγεία της λίμνης. Η αισθητική και ψυχαγωγική αξία της λίμνης θα μειωθεί, αφού το τοπίο θα υποβαθμιστεί, επηρεάζοντας τις τοπικές κοινωνίες και τους επισκέπτες. Πρέπει να σημειωθεί πως σε σχετικά πολύ κοντινή απόσταση από το έργο, υπάρχουν παραλίες τις οποίες κάθε καλοκαίρι πολλοί κάτοικοι και επισκέπτες της περιοχής επισκέπτονται για κολύμβηση (παραλία Φωτμούς, παραλία Σιταραλώνων). Επιπλέον, σημαντικός παράγοντας υποβάθμισης θα είναι και η ηχορύπανση, η οποία θα προκαλείται τόσο κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου, όσο και κατά τη διάρκεια λειτουργίας.
ΜΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – TPIXΩNIΔA: ΈΝΑΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΓΙΑ ΟΙΚΟΤΟΥΡΙΣΜΟ
«Oικοτουρισμός είναι ο τουρισμός εκείνος που χρησιμοποιεί περιοχές οι οποίες δεν έχουν επηρεασθεί ή καταστραφεί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Mε αυτό τον τρόπο συμβάλει στην προστασία της φύσης και στην ποιότητα ζωής των τοπικών πληθυσμών».
Oι βιότοποι, εκτός από τη μεγάλη επιστημονική, μορφωτική και οικονομική σημασία τους, είναι ένα αξιόλογο μέσο αναψυχής για τον καταπονημένο άνθρωπο. Στην Eυρώπη, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο, γνωρίζουν σήμερα άνθηση ο οικοτουρισμός, ο αγροτοτουρισμός και ο ορνιθοτουρισμός. Oμάδες ιδιωτών ή επιστημόνων επισκέπτονται βιότοπους σε όλες τις γωνιές του πλανήτη για να απολαύσουν την ηρεμία και την ομορφιά της φύσης και για να μελετήσουν τη ζωή και τη συμπεριφορά ζώων και πουλιών.
Oι ελληνικοί βιότοποι, από τους σημαντικότερους της Eυρώπης, προσφέρονται για οικοτουρισμό και ορνιθοτουρισμό, αρκεί να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για σωστή διαχείριση και προστασία τους.
Στην Eλλάδα έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια πολλές προσπάθειες αξιοποίησης των εναλλακτικών μορφών τουρισμού (οικοτουρισμός, αγροτοτουρισμός), σε διάφορες περιοχές (Πρέσπες, Πήλιο, Λίμνη Πλαστήρα, Λέσβος, Mάνη, Έβρος).
Θα ήταν ευχής έργο και στη λίμνη Tριχωνίδα ο οικοτουρισμός – αγροτοτουρισμός να ενταχθεί σε μια ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική, απαραίτητες προϋποθέσεις της οποίας είναι η επιστημονική προστασία, η αξιολόγηση, οι προτεραιότητες και ο συντονισμός.
Αν δούμε τα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής μας, μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως ο μόνος τρόπος για να αναπτυχθεί ο τόπος τουριστικά, είναι μέσω της δημιουργίας αυτών των συνθηκών και δομών που θα επιτρέψουν την δημιουργία και ανάπτυξη επιχειρήσεων που θα ασχολούνται με τον τομέα του οικοτουρισμού και του αγροτουρισμού.
Πιο συγκεκριμένα:
- Ανάπτυξη βιολογικής γεωργίας και δημιουργίας προϊόντων ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) – π.χ. αθερίνα, πορτοκάλια Γουρίτσας κ..ά.
- Δημιουργία συνεταιρισμών οι οποίοι θα δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση των συγκεκριμένων προϊόντων και τη προώθησή τους στο εξωτερικό, αλλά και στους οικοτουρίστες που θα επισκέπτονται τη περιοχή.
- Στα χωριά γύρω από τη λίμνη πρέπει να δωθεί η δυνατότητα να αναστηλωθούν σπίτια με παραδοσιακή αρχιτεκτονική ώστε να δημιουργηθούν ξενώνες.
- Να δημιουργηθούν επισκέψιμοι χώροι, όπου θα παρουσιάζεται ο παραδοσιακός τρόπος ζωής των κατοίκων (Λαογραφικά μουσεία, αναστήλωση παλιών νερόμυλων, βυζαντινές εκκλησίες, κ.ά).
- Γύρω από τη λίμνη πρέπει να δημιουργηθεί σειρά οικολογικών μονοπατιών όπου θα συνδέουν τη λίμνη με τα γύρω βουνά και τον Εύηνο, καθώς επίσης και ένα μονοπάτι, για πεζούς και ποδήλατα, το οποίο θα κυκλώνει τη λίμνη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η δημιουργία ποδηλατόδρομου στη λίμνη Garda της Ιταλίας, μήκους 149 χλμ.
Σε συγκεκριμένα σημεία της διαδρομής, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν μικρές «οάσεις», όπου θα υπάρχουν παρατηρητήρια για τα πουλιά, ενημερωτικές ταμπέλες για τη χλωρίδα και τη πανίδα, χάρτες κ.ά., με δυνατότητα επίσκεψης και από άτομα με προβλήματα κίνησης και όρασης.
- Μία άλλη δράση, η οποία θα τοποθετούσε τη λίμνη Τριχωνίδα στον τουριστικό χάρτη της χώρας, θα ήταν η δημιουργία περιηγητικών δρομολογίων με ειδικά σκάφη, ώστε να ξεναγούν τους επισκέπτες στα διάφορα οικοσυστήματα της λίμνης.
Το δρομολόγιο θα μπορούσε να ξεκινάει από τα Αμπάρια και να κάνει την εξής διαδρομή: Αμπάρια – Καινούργιο – Ντουγρή – Μυρτιά – Φωτμού – Σιταράλωνα – Καψοράχη – Βαένι – Αμπάρια
- Απαραίτητη είναι η δημιουργία δύο δημοτικών camping, τα οποία θα προσελκύσουν επισκέπτες στη περιοχή και θα τους παρέχουν τις απαραίτητες ανέσεις.
- Διοργάνωση από το δήμο θεατρικών και μουσικών φεστιβάλ στη λίμνη Τριχωνίδα.
- Ιδιαίτερα σημαντική δράση, ώστε η περιοχή να γίνει πιο γνωστή, θα ήταν και η δημιουργία ενός θερινού σχολείου για το περιβάλλον από τον δήμο Αγρινίου. Αυτό θα μπορούσε να γίνει σε συνεργασία με πανεπιστήμια και άλλους ερευνητικούς φορείς της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έτσι, θα επισκεφθούν τη περιοχή μας Έλληνες και ξένοι επιστήμονες, οι οποίοι θα γνωρίσουν τα πλούσια οικοσυστήματα των λιμνών μας.
- Τέλος, απαραίτητη είναι η δημιουργία Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, ενυδρείου με τα ψάρια των λιμνών μας και Κέντρου Δακτυλίωσης Πουλιών.
Επίσης, άλλες σημαντικές μορφές τουρισμού για την περιοχή της λίμνης είναι: ο θρησκευτικός τουρισμός, ο αρχαιολογικός τουρισμός, και ο ιαματικός τουρισμός (ιαματικά λουτρά).
Δρ. Λάμπρος Τσούνης
Περιβαλλοντολόγος – Ωκεανογράφος MSc, PhD.
